Η ηθική των πολλών
"…όταν ήμουν μικρή, αθώα και αισιόδοξη στα 15 μου έλεγα ότι ο άνθρωπος έχει την ηθική μέσα του…"
Εγώ, λοιπόν, ακόμα πιστεύω ότι ο κάθε άνθρωπος έχει την ηθική μέσα του.
Δεν υπάρχει μια οικουμενική ηθική, δεν πιστεύω σε οικουμενικές αξίες.
Ο καθένας έχει τη δικιά του ηθική. Μέσα του.
Αυτή διαμορφώνεται ανάλογα με το χαρακτήρα του, τους γονείς του, το σχολείο που πήγε, τα βιώματά του, την κοινωνία στην οποία ζει, την εποχή του, τη θρησκεία του, την πολιτική του απόχρωση, χίλια δυο πράγματα.
Σε άλλους μπορεί να είναι πολύ αυστηρή, σε άλλους μπορεί να είναι εκφυλισμένη.
Δεν είναι κακό αυτό.
Με την πολύ δύσκολη προϋπόθεση η μόνη οικουμενική αξία σε καθενός των κώδικα ηθικής να είναι ο σεβασμός του κώδικα όλων των υπολοίπων και να είναι πάνω-πάνω.
Δεν είναι τόσο δύσκολο να τιμήσει κανείς αυτό το αξίωμα, αλλά ακόμα και αν είναι, θα έπρεπε τουλάχιστον να αναγνωρίζεται τελικά ως ‘ηθικός’ αυτός που πραγματικά τα καταφέρνει.
Το τρομακτικό είναι πως την εξουσία δεν την εμπιστευόμαστε ποτέ σε κάποιον από τους ελάχιστους ηθικούς, αλλά με μαθηματική ακρίβεια σε κάποιον όσο το δυνατόν πιο διεφθαρμένο.
Που λειτουργεί με βάση το προσωπικό συμφέρον, όπως λέει και η φίλη μας. Και όχι το συμφέρον των πολλών.
11 Comments:
Που λειτουργεί με βάση το προσωπικό συμφέρουν, όπως λέει και η φίλη μας. Και όχι το συμφέρον των πολλών.
jason
αυτές οι τελευταίες προτάσεις μου έφεραν στο νου λόγια ενός μυθιστορηματικού χαρακτήρα, του Έλσγουερθ Τούχεϋ από το βιβλίο της Ayn Rand "Κοντά στον Ουρανό".
Σε περίπτωση που το έχεις διαβάσει, είμαι βέβαιος λόγω του κειμένου που έγραψες πως διαφωνείς με τον ήρωα του έργου τον Roark, συνεπώς και με την Rand.
Σε περίπτωση που δεν το έχεις διαβάσει, πρέπει οπωσδήποτε να το διαβάσεις.
Η Rand υποστηρίζει πως ότι κάνουμε πρέπει να έίναι προς ώφελος του προσωπικού μας συμφέροντος και μόνο.
Το θέμα είναι πόσο καλά γνωρίζουμε το προσωπικό μας συμφέρον.
Δεν το έχω διαβάσει.
Ας το πω αλλιώς τότε.
Ας πούμε ότι πρέπει να ξέρουμε ποιανού το προσωπικό συμφέρον είναι και δικό μας.
Και ότι αν το ήξεραν όλοι, τότε θα είχαμε κάποιον που να εξυπηρετεί το συμφέρον της πλειοψηφίας.
"πρέπει να ξέρουμε ποιανού το προσωπικό συμφέρον είναι και δικό μας".Μάλιστα. Προφανώς τα συμφέροντα δεν συμπίπτουν πάντα αλλά όταν αναλαμβάνεις το διακύβευμα, τότε δεν βάζεις μπροστά το προσωπικό σου συμφέρον αλλά αυτό που έχεις υποσχεθεί να εκπροσωπείς. Ενας απο τους λόγους που άρχισα να ασχολούμαι ξανά με τα κοινά ήταν κι αυτός: οτι δηλαδή δεν υπήρχαν, κατά την άποψή μου, και τόσο κατάλληλοι άνθρωποι που να νοιάζονται για τον συνάνθρωπο και να υποστηρίζουν με πραγματικό ενδιαφέρον τα δικαιώματα, τις ελπίδες του, το παρόν και το μέλλον του. θα μου πείς: "Ενας κούκος δεν φέρνει την άνοιξη" αλλά έχω απάντηση: "Ολες οι μεγάλες επαναστάσεις και η πρόοδος στην ζωη ξεκίνησαν απο την μειοψηφία" και αυτό μου δίνει δύναμη να συνεχίσω...
Προφανώς δε συμπίπτουν πάντα τα συμφέροντα όλων.
Εννοώ ότι αν Ο ΚΑΘΕΝΑΣ ξέρει να ξεχωρίζει αυτούς των οποίων το προσωπικό συμφέρον είναι και το δικό του, αυτούς που μπορούν λοιπόν να τον εκπροσωπήσουν καλύτερα, τότε τελικά θα έχουν την εξουσία άνθρωποι που τα συμφέροντά τους θα συμπίπτουν με τα συμφέροντα της πλειοψηφίας, και τα συμφέροντα μιας δημοκρατικής κοινωνίας ή κοινωνικής ομάδας, καλώς ή κακώς, είναι τα συμφέροντα της πλειοψηφίας.
Θα μου πεις, αν ζούμε σε μια κοινωνία ανήθικη, όπως υπονοείς, Ιάσονα, τότε είναι λογικό πως τα συμφέροντα της πλειοψηφίας δεν τα εξυπηρετούν οι λίγοι ηθικοί που λέγαμε, αλλά κάποιοι απ' αυτούς τους πολλούς. Σωστό κι αυτό.
Το σίγουρο είναι πως σε κάτι τέτοιες καταστάσεις, οι μειοψηφίες είναι που ξεκινάνε τις επαναστάσεις, όπως λες κι εσύ.
Όσο για σένα, να τι κάνει λοιπόν μια νησιώτισσα κάθε τρεις και λίγο στις ξενιτιές, χα!
Δεν ξέρω τι κάνεις, αλλά είμαι σίγουρος ότι το κάνεις καλά.
Καλή συνέχεια και καλή δύναμη.
Μερικές φορές όμως το συμφέρον του ενός είναι και το συμφέρον των πολλών!
Πολλές ψευδαισθήσεις έχω τελικά και θα μου βγουν σε κακό.....
Συμφωνώ με τον ορισμό της ηθικής που δίνεις Jason και είμαι της άποψης ότι πλησιάζει πολύ ο ηθικός κώδικας , τον κώδικα "καλό κακό".
Μια πράξη χαρακτηρίζεται καλή από κάποιον που τον ευνοεί η εξέλιξή της. Την ίδια στιγμή για κάποιον άλλο μπορεί να σημαίνει ακριβώς το αντιθέτο.
Επίσης να προσθέσω πως κατά τη γνώμη μου η εξουσία λειτουργεί με βάση της περισσότερης ισχύς. Για μένα δεν συνεπάγεται πως η ισχύς είναι μειονότητα. Απλώς σπανίζει όταν αφορά μεγάλη μερίδα κόσμου.
georgie στο μυαλό μου είσαι. Αυτό ακριβώς ήθελα κι εγώ να πω. Η εξέλιξη είναι, για μένα, η μαγική λεξούλα
Κάποιος που καθορίζει τη ζωή των άλλων με τις αποφάσεις του πρέπει να προσαρμόζει το προσωπικό του συμφέρον στο κοινό καλό.Παρόλαυτα μάλον οι περισσότεροι δεν λαμβάνουν υπόψη το πιο σημαντικό:το σεβασμό του συμφέροντος των άλλων και κυρίως αυτοί είναι που διοικούν τον κόσμο.
υπάρχουν πολλές ηθικές...η ηθική που έχουμε για τον εαυτό μας..η ηθική που έχουμε για τον καλύτερό μας φίλο...η ηθική που έχουμε για τον άνθρωπο που σιχενόμαστε περισσότερο απ'όλους...η ηθική που έχουμε για τον άγνωστο....και αν το καλοσκεφτείς...είναι απογοητευτικό το πως αλλάζουμε γνώμη πάνω σε ηθικά ζητήματα ανάλογα με το ποιόν έχουμε απέναντί μας...
Το σχόλιο του goergie έβαλε μέσα στο παιχνίδι το θέμα της υποκειμενικότητας της αντίληψης που υπεισέρχεται και εδώ.
Το σχόλιο της Πωλίνας απλώς έδωσε μια άλλη διάσταση στο κείμενο. :)
Το θέμα είναι να εφαρμόζεις την ηθική στην καθημερινή σου ζωή ασχέτως προσωπικών η άλλων συμφερόντων.
Την καλησπέρα μου.
Post a Comment
Subscribe to Post Comments [Atom]
<< Home