Το αγαπημένο ποίημα του Καββαδία

La Vera-Cruz, 10 février.

LETTRE DU MEXIQUE

Vous m' avez confié le petit. – Il est mort.

Et plus d' un camarade avec, pauvre cher être.

L' équipage... y en a plus. Il reviendra peut-être

Quelques-uns de nous. – C' est le sort. –

Rien n' est beau comme ça – Matelot – pour un homme;

Tout le monde en voudrait à terre – C' est bien sûr.

Sans le désagrément. Rien que ça: Voyez comme

Déjà l' apprentissage est dur.

Je pleure en marquant ça, moi, vieux Frère-la-côte.

J'aurais donné ma peau joliment sans façon

Pour vous le renvoyer... Moi, ce n' est pas ma faute:

Ce mal-là n' a pas de raison.

La fièvre est ici comme Mars en carême.

Au cimetière on va toucher sa ration.

Le zouave a nommé ça – Parisien quand-même –

Le jardin d'acclimatation.

Consolez-vous. Le monde y crève comme mouches....

J' ai trouvé dans son sac des souvenirs de cœur:

Un portrait de fille, et deux petites babouches,

Et: marqué – Cadeau pour ma sœur. –

Il fait dire à maman: qu' il a fait sa prière.

Au père: qu' il serait mieux mort dans un combat.

Deux anges étaient là sur son heure dernière:

Un matelot. Un vieux soldat.

Toulon, 24 mai.

Tristan Corbière: Gens de mer, dans Amours Jaunes

(Στη γαλλική ποίηση, το πρώτο γράμμα κάθε στίχου γράφεται με γράμμα κεφαλαίο.)

ΓΡΑΜΜΑ ΑΠΟ ΤΟ ΜΕΞΙΚΟ

Μου εμπιστευτήκατε τον μικρό. – Πέθανε.

Και πολλοί σύντροφοι μαζί του, καημένο, ακριβό πλάσμα.

Το πλήρωμα… δεν υπάρχει πια. Θα ξαναγυρίσουν ίσως

μερικοί από εμάς. – Είναι η μοίρα. –

Τίποτα δεν είναι ωραίο σαν κι αυτό – Ναύτης – για έναν άντρα˙ *

όλος ο κόσμος θα το ΄θελε στη στεριά – Σίγουρα ναι.

Χωρίς τους μπελάδες. Μόνο αυτό: Δέστε πόσο

είναι σκληρή ακόμα και η μαθητεία.

Κλαίω γράφοντας αυτά, εγώ ο Γερο-Κουρσάρος.

Θα ‘δινα και το πετσί μου χωρίς καθόλου παρακάλια

για να σας τον στείλω πίσω… Εγώ δε φταίω:

η συμφορά αυτή δεν έχει αιτία.

Ο πυρετός είναι εδώ όπως ο Μάρτης τη Σαρακοστή.

Στο νεκροταφείο πας να πάρεις το συσσίτιό σου.

Ο ζουάβος το ονόμασε αυτό – είναι, βλέπετε, Παριζιάνος –

Κήπο εγκλιματισμού. **

Παρηγορηθείτε. Οι άνθρωποι ψοφάνε σαν μύγες.

… Βρήκα στο σάκκο του ενθύμια καρδιάς:

Το πορτραίτο μιας κοπέλας, και δυο πασουμάκια,

και: σημείωση – Δώρο για την αδερφή μου. –

Αφήνει μήνυμα στη μαμά: ότι έκανε την προσευχή του.

Στον πατέρα: ότι θα προτιμούσε να πεθάνει στη μάχη.

Δυο άγγελοι ήταν εκεί στην τελευταία του ώρα:

Ένας ναύτης. Ένας γέρος στρατιώτης.

Τριστάν Κορμπιέρ: Άνθρωποι της θάλασσας, περιέχεται στη γενικότερη συλλογή Κίτρινοι Έρωτες.

* Το στίχο αυτό έβαλε ο Καββαδίας μόττο στη συλλογή του, "Μαραμπού".

** Κήπος εγκλιματισμού (Jardin d’ acclimation): Ζωολογικός και βοτανικός κήπος στο Παρίσι, όπου "εγκλιματίζονται" ζώα και φυτά που εισάγονται στη Γαλλία από τα θερμά κλίματα.

Η απόδοση του ποιήματος στα ελληνικά, καθώς και οι διάφορες πληροφορίες είναι από το βιβλίο του Δημήτρη Νικορέτζου “Νίκος Καββαδίας – Ο ΤΕΛΕΥΤΑΙΟΣ ΑΜΑΡΤΩΛΟΣ”, με τη σημείωση ότι στη μετάφραση βοήθησε η κ. Αθηνά Βουγιούκα, διδάκτωρ του Πανεπιστημίου του Στρασβούργου.

ΥΓ1: Στην Ελίζα, που αγαπάει τον Καββαδία.

ΥΓ2: Στην Kiara, που μου ζήτησε να εκτεθώ...